Historisch Bekeken (51-1) - 25/2/2006

In de kaart gekeken

Volgens het spreekwoord heeft iedere gek een gebrek. Mijn gekte richt zich voor een deel op oude kaarten. Urenlang kan ik over een kaart gebogen hangen en wegdromen in de tijd. En gelukkig kan ik daarbij terugvallen op een flinke kaartverzameling, zowel hedendaagse herdrukken als originele kaarten uit de zeventiende eeuw en later. Iedere kaart heeft daarbij zijn eigen verhaal en zijn eigen geschiedenis.

051 Een kadastrale kaart uit 1822 Collectie Oudheidkamer Oostzaan

Kerkbuurtschool
De Oudheidkamer Oostzaan en mijn persoontje kunnen over een groot aantal kadastrale kaarten beschikken, uit de jaren rond 1822, 1882, 1920 en 2000. Zo kun je van bepaalde gebieden en zelfs van bepaalde gebouwen de ontwikkeling in de tijd volgen. Op het bijgaande kaartje uit 1822 is de Kerkbuurt in Oostzaan afgebeeld. Perceel 1402 is dan ook de Grote Kerk. Interessanter zijn echter de gebouwtjes 1405 (schuin onder de kerk) en 1401 (links van de kerk). Het gebouwtje 1405 is de oude kerkbuurtschool zoals die sinds de zeventiende eeuw in gebruik is geweest. Het was vooral een eenvoudig gebouw waarin alle leerlingen in één ruimte les kregen van één leraar, bij hoge uitzondering bijgestaan door een hulpleraar. Die leraar stond in die tijd nog niet vóór de klas, maar zat er middenin. Om de beurt mochten de leerlingen bij de leerkracht komen en dan kregen zij alle persoonlijke aandacht. De rest van de tijd werkten de scholieren zelfstandig.
(vervolg morgen)

Deze tweewekelijkse rubriek is eerder verschenen in het Noord-Amsterdams Nieuwsblad en het Zaans Stadsblad en wordt verzorgd door Rob Veenman van de Oudheidkamer Oostzaan, bereikbaar via r.veenman@vpcconsult.nl en via postbus 558, 1440 AN Purmerend. Tips, verhalen, meldingen over historische activiteiten en dergelijke zijn van harte welkom.